سه دانشمند با مطالعه روی روند انقراض هزاران گونه از مهرهداران به این نتیجه رسیده اند که بشر در مسیر وقوع بزرگترین فرایند انقراض پس از نابودی دایناسورها در حدود ۶۶ میلیون سال پیش قرار گرفته است و زمانی برای جبران کردن نتیجه فعالیت های مخربش ندارد.
جمعیت شیرها طی ۲۰ سال گذشته بیش از ۴۰ درصد کاهش داشته است
موضوعات مرتبط: حیوانات
به گزارش تفریحی.کام به نقل از باشگاه خبرنگاران؛ گاهی اوقات ممکن است در زندگی ما انسان ها تنها ۲۰ سال از عمر یک موجود گذشته باشد ولی در دنیایی آن ها معادل ۱۰۰ سال گذشته باشد و حتی زمان مرگشان هم فرارسیده باشد در حالی که در شمارش انسان ها این موجودات تازه اول جوانی هستند.
برای رکورد دار شدن یک حیوان باید سن حیوانی آن ها در نظر گرفته شود زیرا کمتر پیش می آید که یکی حیوان بتواند از میانگین سن خود بیشتر عمر کند. از این رو زمانی که آن ها از این خط سنی عبور کنند در میان رکورددارن به حساب خواهند آمد.
موضوعات مرتبط: حیوانات
برچسبها: آشنایی با پیرترین کبوتر پرندگانپیرترین پرنده جهانرنی باپرنده اشکبوترسفید
مجموعه مورچهها یک ملکه دارند که مسئول تخمگذاری است، این ملکه در اکثر گونهها تنها یک بار جفتگیری میکند و جفت او پس از جفت گیری میمیرد،
البته خود ملکه هم خوش شانس نیست و در بسیاری از گونهها پس از تخم گذاری کشته شده یا از لانه بیرون انداخته می شود.
موضوعات مرتبط: حیوانات
همه چیز در مورد پشه ها
جالب است بدانید که:
۱- پشه ها جزو خانواده حشرات دوبال به نام کولیسیده CULICIDAE میباشند. آنوفل ها، کولکس (پشه معمولی) و آئدس ها از دسته های مهم پشه ها هستند.
۲- بیش از ۲۸۰۰ گونه پشه در سراسر جهان وجود دارد.
۳- سرعت بال زدن پشه ها ۵۰۰ تا ۶۰۰ بار در ثانیه میباشد.
۴- وزن یک پشه ۲ تا ۲٫۵ میلی گرم است.
۵- سرعت پرواز پشه ها ۱٫۶ تا ۲٫۴ کیلومتر در ساعت است.
۶- بدن پشه ها از سه قسمت سر، سینه و شکم تشکیل یافته است. پشه ها ۶ پای بند بند دارند و یک خرطوم(نیش).
۷- پشه ماده معمولا بزرگتر از پشه نر میباشد. خرطوم پشه ماده طویل تر بوده و مناسب مکیدن خون است. شاخک های پشه نر پر پشت و پر مو بوده اما شاخک های پشه ماده نخ مانند و دارای چند موی اندک است.
۸- طول عمر پشه نر در حدود یک هفته و پشه ماده ۷ تا ۱۰۰ روز میباشد.
۹- پشه ها جانورانی خونسرد میباشند بنابراین پشه های ماده قادرند در فصول سرد سال به خواب زمستانی فرو روند. حتی تا ۶ ماه.
۱۰- شکارچیان طبیعی پشه ها شامل خفاشها، پرندگان، عنکبوت ها، سخت پوستان از جمله خرچنگها، ماهیها و سنجاقک ها میباشند.
۱۱- پشه های نر و ماده برای تامین انرژی پرواز از شهد گلها و گیاهان تغذیه میکنند.
۱۲- پشه های نر هیچگاه از خون تغذیه نمیکنند و نیش نمی زنند.
۱۳- پشه های ماده به خون نیاز دارند اما نه برای تامین انرژی. پشه های ماده برای تولید و نمو تخم های خود نیاز به پروتئین موجود در خون دارد.
۱۴- همه گونه های پشه انسان را نمی گزند، برخی از پشه های ماده، پستانداران، برخی پرندگان، برخی اسب ها، برخی لاک پشتها و یا حتی قورباغه ها را به انسان ترجیح میدهند.
۱۵- خرطوم و نیش پشه ماده از دو کانال مجزا تشکیل یافته، یک مجرای بزاقی و ک مجرا برای مکیدن خون.
۱۶- علت اینکه نیش پشه درد ندارد این است که نیش پشه بسیار دندانه دار بوده و با سوزن آمپول که سطحی هموار دارد متفاوت است. دندانه دار بودن نیش پشه سبب میگردد تا تعداد نقاط تماس آن با پوست بدن به حداقل رسیده و اعصاب حسی کمتری تحریک گردند.
۱۷- پشه ماده هنگام مکیدن خون از طریق بزاق خود یک ماده ضد انعقاد کننده خون ترشح می کند تا خون حین مکیدن لخته نگردد.
۱۸- پروتئین بزاق پشه موجب تحریک سیستم ایمنی بدن میگردد. خارش، تورم و قرمزی محل گزش به همین خاطر پدید می آید.
۱۹- پشه ماده در هر بار گزش ۵ میکرو لیتر خون می مکد. (یک میکرو لیتر معادل یک میلیونم لیتر است)
۲۰- پشه ماده در هر بار گزش بیش از ۲ برابر وزن خود خون می مکد. چنانچه گیرنده های شکم پشه ماده غیر فعال گردند، پشه آنقدر خون می مکد تا عملا منفجر شود.
۲۱- پشه ماده از طریق حسگرهای بویایی، حس بینایی و گیرنده های گرمایی هدف خود را شناسایی میکند.
۲۲- گیرنده های گرمایی پشه پرتوهای مادون قرمز ساطع شده از اجسام گرم را حس میکنند.
۲۳- در حدود ۱۰۰ ترکیب فرار از بازدم و ۴۰۰ ترکیب شیمیایی از پوست انسان متصاعد میشود که پشه ها قادر به شناسایی آنها هستند.
۲۴- مهمترین این مواد دی اکسید کربن بازدم و اسید لاکتیک عرق میباشند. بنابراین پس از فعالیت بدنی که تولید این مواد افزایش می یابند شناسایی شما برای پشه ها آسانتر میگردد. مصرف غذاهای غنی از پتاسیم (مثل موز) و نمک نیز تولید اسید لاکتیک را افزایش میدهد. اسید اوریک، فنول و آمونیاک نیز در رده های بعدی قرار دارند.
۲۵- هنگامی که شما از حرکت باز می ایستید (هنگام خواب) غلظت دی اکسید کربن در اطراف شما افزایش می یابد و پشه ها آسانتر شما را ردیابی خواهند کرد.
۲۶- رطوبت، رنگ و تحرک در شما نیز در جلب پشه ها تاثیر گذار است. پشه ها به رنگ آبی علاقه مند میباشند. پوشیدن لباسهای تیره و مشکی با جذب بیشتر نور و انرژی گرمایی، پشه ها را بیشتر به سوی شما جلب میکند، برعکس لباسهای روشن. هنگامی که شما حرکت میکنید پشه ها مطمئن می گردند شما زنده هستید بنابراین جذب شما میشوند. هر قدر که لباس تن شما با پس زمینه شما کنتراست بیشتری داشته باشد شناسایی شما توسط پشه ها آسانتر است.
۲۷- برخی شامپوها، صابونهای معطر، عطر و اودکلن بوی طبیعی بدن شما را پوشانده و برخی آن را تشدید میکند. (مثل رایحه میوه ای و عطر گلها)
۲۸- پشه ماده قادر است از فاصله ۳۰ متری بوی شما را حس کند.
۲۹- پشه ها تنها از فاصله ۱۰ متری قادرند شما را ببینند اما باز هم نمیتوانند میان شما و یک بشکه ۲۲۰ لیتری و یا یک کنده درخت تمایز قائل شوند. از فاصله ۳ متری گیرنده های بسیار حساس گرمایی که روی شاخک ها واقع هستند دست بکار میشوند تا خون را در سطح پوست شناسایی کنند. هنگامی که رطوبت محیط بالا باشد دامنه عملکرد این گیرنده ها تا ۳ برابر حد معمول افزایش می یابد.
۳۰- ریسک گزیدگی توسط پشه در مردان بیشتر از زنان، در بزرگسالان بیشتر از خردسالان و در افراد چاق و تنومند بیشتر از افراد لاغر میباشد. (البته اگر تنها عامل دی اکسید کربن را به حساب آوریم)
۳۱- افرادی که گروه خونی شان O است بیشتر گزیده میشوند.
۳۲- فعالیت پشه ها در دمای ۲۶ درجه سانتی گراد به حداکثر خود رسیده و پشه ها در دمای پایین تر از ۱۰ درجه سانتی گراد غیر فعال میگردند.
۳۳- پشه ها در آب و هوا و مناطق گرمسیر در تمام طول سال فعال میباشند. همچنین جمعیت پشه ها در طول مناطق ساحلی بیش از نقاط دیگر است.
۳۴- سالانه ۳-۲ میلیون نفر در سراسر جهان توسط گزش پشه ها جان خود را از دست میدهند. پشه ها ناقلین بیماریهای مالاریا (توسط پشه آنوفل)، تب زرد، تب هموراژیک دنگ، ورم مغزی (آنسفالیت) وتب نیل غربی میباشند.
۳۵- ویروس HIV عامل بیماری ایدز نمیتواند توسط پشه ها انتقال یابد. چرا که این ویروس در بدن پشه ها مانند غذا هضم میگردد. همچنین ویروس HIV در گزش پشه به مقداری نیست که قادر باشد HIV را سرایت دهد. برای انتقال ویروس HIV از یک فرد آلوده به یک فرد سالم به ۱۰ میلیون پشه ماده نیاز است که همزمان فرد آلوده را نیش زده و متعاقب آن فرد سالم را نیش بزنند.
۳۶- تمام پشه ها به آب نیاز دارند تا چرخه زندگی آنها تکمیل گردد.
۳۷- چرخه زندگی پشه ها دارای دگردیسی کامل بوده و شامل چهار مرحله: تخم ، لارو، شفیره و پشه بالغ میباشد .این چرخه ظرف ۲۰ تا۳۰ روز کامل میگردد.
۳۸- پشه های ماده درهر بار تخم گذاری ۱۰۰ تا ۴۰۰ تخم می گذارند.و یک پشه ماده قادر است پیش از آنکه بمیرد ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ تخم بگذارد.
۳۹- پشه ماده در چند مرحله تخمریزی فقط یکبار با پشه نر جفت گیری میکند. یعنی پس اینکه یک بار تخم گذاری کرد دیگر نیاز ندارد با پشه نر جفت گیری کند و تنها به یک وعده خون دیگر نیاز دارد تا مجددا تخم گذاری کند. پشه ماده هر ۳ روز در میان میتواند تخمریزی کند.
۴۰- تخمهای پشه ماده ابتدا سفید رنگ بوده اما پس از ۲۴ ساعت رنگشان به قهوه ای تیره و سیاه متمایل میگردد. پشه ماده تخم خود را معمولا روی سطح آب راکد میگذارد. اما ممکن است روی گل و لای و یا هر چیزی که در مسیر آب باشد تخمریزی کند. اندازه هر تخم ۰٫۵ میلی متر است.
۴۱- تخم ها ۳-۲ روز طول میکشد تا به لارو تبدیل گردند. لارو پشه از طریق یک مجرای ریز که به سطح آب می آید تنفس میکند. لاروها از جلبکها، میکروارگانیزمها و ذرات ارگانیک موجود در آب تغذیه میکنند. در برخی از گونه های پشه، لاروها از یکدیگر نیز تغذیه میکنند. لاروها قادرند آب آلوده راکاملا فیلتر و تصفیه کنند. لاروها چهار مرتبه پوست اندازی میکنند تا به شفیره تبدیل گردند. لاروها یک تا دو سانتی متر طول دارند.
۴۲- لاروها پس از گذشت یک تا دو هفته به شفیره تبدیل میشوند. شفیره پشه تغذیه ندارد اما تحرک داشته و توسط دو مجرای شاخ مانند بنام سیفون تنفس میکند.
۴۳- لارو و شفیره پشه کاملا آبزی هستند اما پشه بالغ در خشکی زندگی میکند.
۴۴- شفیره پس از ۳ روز به پشه کامل مبدل میشود.پشه بالغ پس از خارج شدن از پیله صبر میکند تا بدن وبالهایش کاملا خشک گردد تا بتواند پرواز کند.
۴۵- پشه های ماده و نر پس از ۵-۳ روز جفت گیری میکنند. پشه نر پس از جفت گیری مدت زیادی زنده نمی ماند.
۴۶- پشه ها در طی روز در محل های خنک، تاریک، مرطوب و محفوظ به استراحت می پردازند. به ویژه در میان پوشش گیاهی. و در عصر و غروب آفتاب برای تغذیه خارج میشوند.
۴۷- هر مکان و یا شیئی که آب را در خود نگه دارد و باعث تجمع آب گردد، محل مناسبی برای تخمریزی پشه هاست. محل های تخمریزی پشه ها میتواند: جوی آب، گلدانها، زیر گلدانیها، حفره درختان، سینی زیر کولر، جعبه کارتن، کف شور و چاهک ها، فلاش تانک توالت، سیفون گلویی زیر دستشویی، قوطی کنسرو، بشکه، حوضچه، استخر، گودالها، باتلاق ها، آب انبارها، تایرهای مستعمل، ناودان ها و غیره باشد.
کنترل پشه ها :
۱- حذف و یا کاهش محل های تولید مثل و تخمریزی.
۲- استفاده از شکارچیان طبیعی پشه ها.
۳- نابود کردن پشه ها در مرحله لارو و یا بلوغ.
برای نابود ساختن لارو پشه ها میتوان از حشره کشهای ویژه استفاده کرد.ریختن روغن در محل تخمریزی روی سطح آب لاروها را میکشد چراکه دیگر لاروها قادر به تنفس نمی باشند.استفاده از ماهی ها در حوضچه ها نیز بسیار موثر است.
سایر اقدامات:
۱- آب گلدانها را یک روز در میان عوض کنید. اجازه ندهید در زیر گلدانیها آب جمع شود.
۲- هر شیئی که بیرون از منزل شما قابلیت نگه داشتن آب را داراست، جمع آوری کنید مثل: کارتن ها، بطریها، جعبه، قوطی کنسرو، تایرهای مستعمل و غیره. نشتی های شیرهای آب را شناسایی کرده وآن ها را تعمیر کنید. ظرف غذای حیوانات خانگی را نیز هر روز عوض کنید.
۳- گودالهای زمین و حفره های درختان را با خاک و یا ملات پر کنید.
۴- شیروانیها را وارسی کنید و از مسدود نبودن آنها اطمینان حاصل کنید.
۵- هر جایی که آب جمع میشود و راکد میماند را حذف و یا تمیز کنید.
۶- روی قایق، سطل، بشکه ها، مخازن آب، تشتها را کاملا بپوشانید و یا آنها را وارونه قرار دهید.
۷- آب استخر را یا کاملا تخلیه کنید و یا آب آن را با استفاده از کلر و تصفیه کننده ها کاملا تمیز نگه دارید
۸- حوضچه ها را از ماهی پر کنید تا لارو پشه ها را بخورند.
۹- نصب توری بر روی پنجره ها و درها بسیار موثر است.
۱۰- از پوشیدن لباسهای تیره و آبی رنگ خودداری کنید.
۱۱- هنگام خروج از منزل پیراهن آستین بلند و شلوار بلند بپوشید.
۱۲- درون چاهک وکف شور ها روغن بریزید.
۱۳- کاشتن گلهای همیشه بهار وشمعدانی در باغچه خانه در دور کردن پشه ها موثر است.
۱۴- چمن ها را کوتاه نگه داشته و علف های هرز را بچینید. بوته ها و شاخ وبرگ های اضافی گیاهان اطراف منزلتان را هرس کنید.
۱۵- مالیدن مخلوط روغن زیتون و وانیل ویا روغن اوکالیپتوس و یا نعناع به عنوان یک دفع کننده طبیعی پشه ها عمل خواهد کرد.
نکته: نسیم ملایم باعث میشود پشه ها نتوانند رد دی اکسید کربن بازدم شما را بگیرند بنابراین روشن کردن کولر ویا پنکه احتمال گزش پشه ها را بسیار کاهش میدهد.
انواع وسایل کنترل پشه ها:
۱ – اسپری های حشره کش: ترکیب اصلی آنها PYRETHOID ها میباشد که باعث کشته شدن حشرات میشود. هنگام استفاده از آنها رعایت این نکات توصیه میگردد:
* قبل از اسپری کردن آنها را خوب تکان دهید.
* پیش از استفاده از آنها کودکان، حیوانات خانگی به خصوص ماهیها، افراد مسن و بیمار و بخصوص زن باردار را از محل دور کنید.
* روی ظروف آشپزخانه، آب و مواد غذایی را کاملا بپوشانید و مستقیما روی آنها اسپری نکنید.
* پس از اسپری کردن اتاق را ترک کنید و پس از ۱۰ دقیقه بازگردید.
* چنانچه دست و هر جای دیگر بدنتان با مواد حشره کش آلوده شد فورا آن را با آب و صابون بشویید.
* پس از اسپری کردن دستهای خود را با آب و صابون بشویید.
* هرگز نزدیک شعله آتش، مواد اشتعال زا، سطوح داغ، لوازم الکتریکی و پریز برق اسپری نکنید.
* حشره کش ها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی خود قرار دهید.
* حشره کشها را در محل خنک، خشک و دور از نور خورشید نگه داری کنید. هرگز آنها را در مجاورت منابع حرارتی، داروها و مواد غذایی نگه داری نکنید.
* قوطی حشره کش ها را سوراخ نکرده و یا در آتش نیاندازید.
* هنگام اسپری کردن سیگار نکشید واز خوردن وآشامیدن مواد غذایی خودداری کنید.
* حشره کشها را در مکانهای با تهویه نامناسب بکار نبرید.
نکته: حشره کش ها نیز غیراز نابود کردن پشه و یا مگس، موجب کشته شدن دیگر حشرات نافع نیز میگردند.
نکته:حشره کشها سمی و سرطانزا هستند بنابراین تصور نکنید استنشاق آنها آسیبی به شما نمی رساند.
۲- سیستم های تبخیر کننده الکتریکی: ترکیب اصلی بکار رفته در آنها همان PYRETHROID میباشد. با حرارت دادن قرص، ژل و محلول حاوی حشره کش، ترکیبات کشنده و دفع کننده حشرات به تدریج در فضا منتشر میشود. در ۳ نوع قرص (مثل ویپ)، محلول وژل موجود میباشند. کشنده و دفع کننده حشرات میباشند. نوع قرصی شکل آن برای ۱۰-۸ ساعت موثر است-نوع محلول و ژل آن برای ۴۵ روز (روزی ۱۰- ۸ ساعت) موثر میباشند. هنگام استفاده از آنها رعایت نکات زیر توصیه میگردد:
* آنها را نزدیک محل خواب ومواد اشتعال زا قرار ندهید.
* هنگامی که از آنها استفاده می کنید پنجره (دارای توری) را اندکی باز نگه دارید.
* با دستان مرطوب به آنها دست نزنید.
۳- حشره کشهای برقی: این حشره کشها از لامپهای فلورسنت که از خود پرتوهای فرابنفش ساطع میکنند، حشرات را به سوی خود می کشانند. حشرات این نور را با نور خورشید و یا ماه اشتباه میگیرند. حشرات هنگام شب از نور ماه برای جهت یابی استفاده میکنند. همچنین پشه ها تصور میکنند نور از سطح آب منعکس میشود. پشه ها از اشعه فرابنفش بازتاب یافته از سطح آب برای شناسایی محل تخمریزی استفاده میکنند.
این حشره کشها دارای ترانسفورماتوری (ترانس) هستند که ولتاژ برق را تا ۲ هزار ولت افزایش میدهد. هنگامی که حشرات جذب اشعه فرابنفش این حشره کشها میشوند به شبکه فلزی برخورد میکنند که باعث کامل شدن مدار الکتریکی گردیده و جریان الکتریسیته با ولتاژ بالا از میان بدن حشره عبور میکند و باعث منفجر شدن آن میشود. اما متاسفانه این دستگاه ها به غیر از پشه ها سایر حشرات نافع نظیر پروانه ها، بیدها و کفش دوزکها را نیز نابود میکنند و تنها ۲۰ درصد حشرات کشته شده را پشه ها تشکیل میدهند. همچنین ذرات متلاشی شده حشرات که حاوی باکتری ها نیز میباشند با منفجر شدن حشرات به فضای اطراف پراکنده شده و ایجاد آلودگی میکنند.۴- دستگاه های فراصوتی: این دستگاه ها با تولید اصوات با فرکانسهای بالا و یا تقلید صدای بال سنجاقک ها پشه ها را دور می کنند. اما در عمل بسیار بی تاثیر میباشند.
۵- پشه بند ها: به ویژه وقتی به ماده ای بنام PERMETHRIN آغشته میگردند بسیار موثرند. این ماده موجب کشته شدن پشه ها میشود.
۶- مواد دورکننده حشرات: ماده ای بنام DEET یکی از موثر ترین مواد دفع کننده حشرات است که بصورت اسپری، لوسیون و کرم موجود است. این ماده حس بویایی حشرات را مختل میکند.PERMETHRIN نیز بسیار موثر است اما نباید ان را روی پوست مالید بلکه روی لباس و یا پشه بند اسپری میگردد. این مواد را برای کودکان زیر ۶ ماه استفاده نکنید. مواد دفع کننده حشرات را تنها در خارج از منزل بکار برید و هنگام بازگشت به خانه آن را کاملا با آب وصابون از روی پوست بدنتان پاک کنید. همچنین دور کننده ها نبایستی روی زخم باز ویا خراشیدگی پوست استعمال گردند.
۷- شمع های حاوی سنبل هندی(CITRONELLA) نیز در دور کردن حشرات موثر است.
۸- تله های جذب کننده پشه ها: این دستگا هها با پراکندن دی اکسید کربن (که از سوختن گاز پروپان حاصل میشود)، ترکیبات شیمیایی جاذب پشه مثل فرومون اوکتنول(OCTENOL) که یک جاذب غیر سمی است، گرما و یا نور باعث جلب و به دام انداختن پشه ها میگردند. که میتواند موثر باشد اما گرانقیمت میباشند.
موضوعات مرتبط: حیوانات
پروانه ها قسمت عمده ای از جهان حشرات را تشکیل می دهند وطبق محاسبات دانشمندان ، تا کنون یکصد هزارنوع از این حشره شناخته شده است.بالهای پروانه ها را پولکهای شفاف و رنگارنگ پوشانیده که طرز قرار گرفتن آنها ، از شاهکارهای خلقت به شمار می آید. پروانه های نر ، قشنگتر و خوش خط و خالتر از ماده ها هستند.
پروانه ها، چشم های مرکب دارند که تعداد آنها گاهی به هجده هزار می رسد! پروانه تا وقتی تکامل پیدا کند مانند سایر حشرات چهارمرحله از زندگی را می گذراند: تخم، کرم، پیله، پروانه که برای نمونه کرم ابریشم را که اکثرمردم با آن آشنایی دارند می توان نام برد.
پروانهها دارای چهار مرحله در زندگیشان هستند: مرحلهٔ اول تخم است، که پروانهٔ بالغ تخم گذاری میکند. مرحلهٔ دوم که تبدیل به لارو یا کرم میشود. در این مرحله لارو (کرمینه) مقدار زیادی برگ میخورد تا خود را برای مرحلهٔ بعد آماده کند. مرحلهٔ سوم شفیره است که کرم تاری به نام پیله بهدور خود میبافد و مدتی در آن بدون هیچ غذایی زندگی میکند. مرحلهٔ چهارم که پروانه است و جانور بالغ که دارای بال است از پیله بیرون میآید.
ساختار بدن
بدن یک حشره شامل ۶ قطعه بهم جوش خورده است که ۴ قطعه آن دارای زائده هستند. آروارههای پایین و اولین آرواره بالا نسبت به دهان در اطراف واقع میشوند و یک لب بالایی دهان را از جلو محافظت میکند. ماگزیلای دوم لب پایینی را میسازد. این اندامهای ذکر شده قطعات دهانی خرد کننده و جونده را تشکیل میدهند. در پروانه آرواره بالا به صورت قطعات دهانی مکنده خارج میشود.
هر یک از ۳ قطعه سینه در بردارنده یک جفت پا است و به قطعات دوم و سوم یک جفت بال نیز متصل است. در شکم حشره، ۷ قطعه اول بدون زائده هستند. در قطعات هشتم و نهم زائدهای وجود دارد که به کارتخمگذاری کمک میکنند. مخرج در قطعه دهم قرار دارد. دو قطعه آخر سینهای و ۸ قطعه اول شکمی دارای روزنکهای زوجی هستند که به دستگاه تنفسی نایی منتهی میشوند.
پوست بدن
سطح بدن دارای پوششی ویژه است که در دوران رشد پس جنینی و به هنگام پوست اندازی به شدت تحت تأثیر اعمال فیزیولوژیک مختلف قرار میگیرد. پوست بدن بر عکس کرمها و نرمتنان از استحکام و مقاومت زیادی برخوردار است. بررسیهای بافتشناسی پوست که بهوسیله میکروسکوپ نوری انجام شده نشان میدهد که پوست از دو لایه مشخص یکی یاختههای روپوستی و دیگری لایه کوتیکول تشکیل میشود.
پوست بدن بطور کلی وظایف زیر را انجام میدهد:
• بدن را در برابر عوامل فیزیکی و مکانیکی مختلف محیط مانند زرهی محافظت میکند.
• از تبخیر آب بدن که در زندگی حشرات دارای اهمیت ویژهای است جلوگیری کرده و مانع نفوذ مواد سمّی و خارجی به بدن میشود.
• حشره را در برابر تغییرات بیش از اندازه گرمای محیط محافظت میکند.
غدههای پوستی
غدههای پوستی اعم از تک سلولی یا چند سلولی بلافاصله در زیر کوتیکول و یا اندکی فراتر قرار میگیرند. ترشحات آنها در مراحل مختلف زندگی حشره، اعمال بسیار گوناگونی را انجام میدهند. مهمترین غدههای پوست عبارتند از: غدههای چرب کننده، غدههای مومی، غدههای لاکی، غدههای ابریشمساز و غدههای پوستاندازی.
ماهیچههای بدن
بیش از یک قرن است که معلوم شده است ماهیچههای بدن حشرات مانند دیگر بندپایان بجز در موارد استثنایی عموماً از نوع ماهیچههای مخطط است. رنگ آنها معمولاً روشن و یا خاکستری است اما ماهیچههای بال زرد، نارنجی و یا قهوهای روشن هستند. اینگونه رنگ آمیزی به سبب وجود رنگدانههای گوناگونی است که در ساختمان آنها پراکندهاند. چون بدن حشرات و پیوستهای آنها از بندهای زیادی تشکیل شده است به این دلیل تعداد ماهیچهها برای تامین حرکات آنها بسیار زیاد و قابل توجه است؛ چنانچه در بدن لارو بعضی از پروانهها تعداد آنها ۳۰۰۰ و گاهی بیشتر است.
دستگاه تنفس
تنفس بهوسیله شبکهای از لولههای میان تهی ویژه به نام نایژه صورت میگیرد. مجموع این لولهها و انشعابات متعدد آنها بطور کلی دستگاه تنفسی حشره را بوجود میآورد. نایژهها لولههای برونپوستی منشعبی هستند که در دو طرف جانبی بدن بهوسیله روزنههای متقارن به نام استیگمات به بیرون باز میشوند.
نایژهها به رنگ نقرهای شفاف بوده و درون آنها دارای پوشش کوتیکولی مارپیچی به نام تنیدیوم میباشد. انتهای هر یک از لولههای تنفسی به یک سلول نایژهای و لولههای تنفسی بسیار باریک به نام تراکئول ختم میشود. این تراکئولها که قطر آنها کمتر از یک میکرون میباشد برای اکسیژن رسانی بطور مستقیم به سوی اندامها، بافتها و سلولهای بدن کشیده میشود.
دستگاه گردش خون
دستگاه گردش خون حشرات در مقایسه با دیگر جانوران بیمهره سلومدار بسیار ساده بوده و تنها از یک لوله پشتی تشکیل شده است. این لوله در ناحیه شکم معمولاً قلب و در قفسه سینه و سر، آئورت را بوجود میآورد. در پروانه لوله پشتی با خانههای قلب است. در این حالت قلب به تعدادی اطاقک که در بیشتر موارد تعداد آنها به ۸ عدد میرسد تقسیم شده است. جریان خون به داخل قلب بهوسیله روزنههای جانبی آن که در حد فاصل خانهها قرار دارند انجام میگیرد.
تولید مثل
در پروانه جنین به صورت رشد نیافتهای از تخم درمیآید و در ظاهر به کرم های حلقوی میماند. این لاروها طی پوست اندازیهای متوالی رشد میکنند و سرانجام محفظههایی در دیواره بدن پدید میآید و قرصکهای شفیرهای آغاز به پیدایش میکنند.
این دیسکها جوانههای درونی هستند که بعدها زائدههای جانور بالغ مانند بالها، پاها و قطعات دهانی جدید از آنها حاصل میشوند. تغییر شکل لارو کرمی شکل به جانور بالغ در درون پیله انجام میشود. در این مرحله محفظههایی که محتوی قرصهای شفیرهای هستند باز میشوند و زواید بدن جانور بالغ کمکم ظاهر میشوند.
انواع پروانه
پروانه اطلسی
این حشره شبزی بزرگترین بالها را در میان گروه پروانهها دارد. اما بدن او کوچک است و در حدود ۵ سانتیمتر طول دارد. بالهای جلویی نوع بالغ به سمت عقب خم شده و هر چهار بال او دارای طرحهای نیمه شفاف میباشند.
پروانه بلوطی
این پروانه درشت هیکل دارای شاخک های بسیار کوچکی است و تا به سن بلوغ نرسد، غذا نمیخورد. نرها و مادهها از نظر اندازه و رنگ با همدیگر فرق دارند. نوع نر خیلی بزرگتر از نوع ماده است. نوع ماده تا زمانی که نوع نر آن را پیدا کند و با او جفتگیری نماید، پرواز نمیکند.
پروانه شطرنجی دم چلچلهای
این پروانه استوایی که در همه جا پراکنده است، یک پرواز کننده قوی میباشد و احتمالاً برای پیدا کردن غذا مهاجرت میکند. پیله این پروانه به خوبی استتار شده و در صورت مورد تهدید قرار گرفتن، شاخ چنگالی شکل پشت سرشان را باد میکند. این شاخ بوی تنفر انگیز و بدی را در فضا منتشر میکند.
پروانه فینیقیهای
نام دیگر این پروانه آپولوی کوچک میباشد. این پروانه در مناطق کوهستانی زندگی میکند و به ندرت درمناطق پایینتر دیده شده است. طرح روی بالهای این پروانه متغیر است بالهای او بسیار نازک بوده و دارای پولک های ظریفی میباشند که نیمه شفاف به نظر میآید. پروانه فینیقیه در مقابل سرما بسیار مقاوم است و با وجود آن فقط در فصل تابستان فعال است.
پروانه کوچک پستچی
این پروانه استوایی در حاشیه جنگلها زندگی میکند و از شهد گل ساعتی تغذیه میکند. گونه این پروانه دارای ۳۰ رنگ مختلف بوده و با لرزاندن بالهای خود پرندگان مزاحم را از خود دور میکند.
نقش بو در پروانه
بسیاری از حشرات از جمله پروانه ها با زبان بسیار عجیبی با یکدیگر ارتباط حاصل می کنند. آنها بوسیله انتشار بوهای مخصوص از فاصله های بسیاردور به هم علامت می دهند. مثلاً ماده های حیوانی از طایفه کرم ابریشم بنام بومبیکس (Bombyx) از غده های قسمت عقب بدن خود ماده معطری را ترشح می کنند و به نرهای جنس خود که خیلی دور هستند اطلاع می دهند که مقدم آنها را گرامی خواهند داشت.
فاصله ای که حشره نر بو را احساس می کند باور کردنی نیست. انسان فقط از فاصله چند متری بو را حس می کند ولی این حشرات از فاصله چند کیلومتری بوی ماده خود را درک می کنند.
دانشمندان برای اینکه بفهمند حشرات از چه فاصله ای بو را حس می کنند از قطاری که در حال حرکت بود کرمهای نر را به فاصله منظمی رها کردند. پس از طی یازده کیلومتر بسیاری از کرمها راه قفس کرم ماده را پیدا کردند.
موضوع بسیار جالب توجه آن که کرم ماده فقط یک ده هزارم میلی گرم ماده معطر دارد و هر بار مقدار بسیار کمی از آن را در هوا پخش می کند. معذلک سلولهای عصبی شاخک پروانه نر قادر به تشخیص این بو می باشد و پروانه نر را به سوی منبع این بو می برد.
پروفسور بونتاندت رئیس جامعه ماکس پلانک درآزمایشگاه خود موفق شده ماده معطرپروانه بومبیکس را بسازد. این ماده یک الکل اشباع نشده به فرمولC16H30O است. با این حال برای این که بتوانیم عین آن ماده را بسازیم باید وضع هندسی اتم ها در میان مولکول آن ماده کاملاً مشابه وضع ماده طبیعی باشد. اگر ماده ای بسازیم که فرمول شیمیایی آن فرمول مذکور باشد ولی فقط یک مولکول از ماده آن جابجا شده باشد هیچ حشره نری به وسیله آن جذب نخواهد شد.
موضوعات مرتبط: حیوانات
اگر حیوانات هم المپیک خاص خودشان را داشتند،چندین برنده مدال طلای سرعت در آن پیدا میشد.روی زمین چیتا با بدن دراز و باریکش با فاصلهای زیاد از دیگران از خط پایان میگذرد.
عضلات قوی بدن او برای دویدن سریع در فواصل کوتاه تجهیز شدهاند. چیتا میتواند با سرعت حداکثر 112.5 کیلومتر در ساعت بدود.در مقایسه انسانها بسیار کند هستند.
مایکل جانسون رکوددار سریعترین انسان جهان است با سرعت 37 کیلومتر در ساعت. تازه او تنها 200 متر دوید.حتی دایناسور عظیمالجثهاس مانند تیرانوسوروس رکس میتوانست با سرعت 29 کیلومتر در ساعت بدود.
در هوا، قوش تیزپر(peregrine falcon) مسابقه سرعت را میبرد. این پرنده هنگامی که به سوی طعمه شیرجه میرود به سرعت 88.5 تا 434.5 کیلومتر میرسد.
در آب، ماهی بادبانی (sailfish) در صف اول رقابت است. بدن کممقاومت آن در برابر آب میتواند به سرعت حداکثر 110 کیلومتر در ساعت دست یابد.
در سال 2006 شیلا پاتک، زیستشناس از دانشگاه UCLA اعلام کرد فکهای مورچه تله-ٱرواره (trap-jaw ant) سریعترین ضربه شکارگرانه در قلمروی حیوانات را دارد. این مورچه با سرعت فکی برابر 233 کیلومتر در ساعت سریعترین خورنده دنیا است.
موضوعات مرتبط: حیوانات
۱- شامپانزه
شامپانزههای شبیهترین ِ موجودات به انسان به لحاظ تکاملی هستند و خصوصیات فیزیکی و روانشناختی مشابه زیادی با انسانها دارند. پیرامون پدیده مرگ آگاهی نیز اخیرا مجله تخصصی “روند حیات” مقالهای چاپ کرده که در آن به تحقیق گروهی از پژوهشگران بریتانیایی دانشگاه استیرلینگ اشاره شده است. این پژوهشگران رفتار شامپانزهها را هنگام مرگ یکی از اعضای گروه به دقت زیر نظر گرفتند و متوجه شدند گروه شامپانزهها در برابر عضوی از گروه که در آستانه مرگ است رفتار دیگری دارند. جیمز آندسون نویسنده مقاله میگوید: “نتیجه بررسیهای ما در رفتار شامپانزهها، نشان میدهد که هوشیاری در مورد مرگ در این حیوانات بسیار عمیقتر از آن است که تا کنون تصور میشد”.
بخشی از این تحقیق در اسکاتلند صورت گرفته است. زیستشناسانی که مدتها محل زندگی شامپانزهها در باغوحش اسکاتلند را زیر نظر گرفتند برای مثال به مرگ شامپانزه ماده پنجاه سالهای در سال ۲۰۰۸ اشاره میکنند. در روزهای نزدیک به مرگ این شامپانزه، پژوهشگران دریافتند که سایر اعضای گروه رفتار بسیار آرامی دارند و به شامپانزه ضعیف و رنجور توجه بیشتری میکنند.
در آخرین ساعات زندگی او نیز همه اعضای گروه روی سکوی نزدیک او جمع شده و آرام پوست او را نوازش میکردند. پس از مرگ این شامپانزه ماده همه از او دور شدند و تنها دختر او تمام شب را کنار مادرش باقی ماند. نکته جالب دیگری اینکه حتی پس از چند روز و عادی شدن رفتار شامپانزهها، آنها تا چند روز روی سکویی که شامپانزه پیر آخرین ساعات زندگیاش را روی آن گذراند جستوخیز نمیکردند.
تحقیق دیگری توسط محققین دانشگاه آکسفورد در کشور گینه بیسائو انجام شد که در این تحقیق آنها شاهد مرگ دو فزرند کم سن شامپانزه ماده بودند. شامپانزه مادر در روزهای آخر بسیار بیتاب و کمک حال فرزندان بود و پس از مرگ آنها نیز جسدشان را تا مدتها با خود حمل و به مکانهای مختلف جابجا میکرد و در نهایت با حالتی حاکی از افسردگی جسدها را رها میکند تا شامپانزههای دیگر جسد نیمه باقیمانده را ببرند. به گفته دورا بیرو مسئول این تیم تحقیقاتی “این پژوهش نشان میدهد که توانایی درک مرگ و ارتباط عاطفی عمیقی میان بچه شامپانزهها و مادرشان وجود دارد که حتی تا بعد از مرگ آنها نیز ادامه خواهد داشت”.
در آخرین ساعات زندگی شامپانزه ماده همه اعضای گروه روی سکوی نزدیک او جمع شده و آرام پوست او را نوازش میکردند.
۲- فیل
تحقیقات زیادی از جمله یک کار مطالعاتی توسط دانشمندان دانشگاه آکسفورد در کشور کنیا در آفریقا که سالها به طول انجامیده اثبات میکند که فیلها نسبت به مرگ آگاهند و در لحظات مرگ با یکدیگر مهربانتر میشوند. این تحقیق که نتایج آن توسط دانشکده جانورشناسی دانشگاه آکسفورد منتشر شده نشان میدهد که نه تنها خویشاوندان درجه اول بلکه بقیه فیلها نیز نسبت به فیلی که لحظات آخر زندگی را میگذراند توجه ویژه دارند و با حالتی حاکی از ترحم تلاش میکنند نیازهای او را رفع کنند. در این مطالعه که فیلی در حال مرگ بود، پنج خانواده از فیلهای دیگر به حالت پرستاری به فیل در حال مرگ سر میزدند و به او برای زنده ماندن کمک میکردند.
بررسی رفتار این فیلها علاوه بر ضبط صوتی و تصویری با استفاده از ردیابهای رادیویی که بر روی بدن فیلها نصب شده بود انجام شده است.
مسئول تیم تحقیقاتی در کنیا میگوید “این واکنشها نشان میدهد که چگونه انسانها و فیلها احساسات مشترکی دارند، مانند هشیاری نسبت به مرگ و مراقبت و محبت نسبت به موجود در حال مرگ”. محققان معتقدند که مشابه این رفتار فیلها در دلفینها نیز مشاهده شده است.
۳- قو
قوها پرندگان زیبا و از مخلوقات خارقالعاده خداوند هستند که به سبب تک همسری در طول عمر (monogamy) به سمبل عشق و وفاداری در بسیاری از فرهنگها تبدیل شدهاند. اگر چه پدیده تکهمسری در بین پندگان تا نود درصد (در برابر هفت درصد در پستانداران) وجود دارد، اما نکته متمایز کننده این دسته از غازیان نظریاتی است که در مورد مرگآگاهی آنها خصوصا گونه قوهای گنگ (Mute Swan) وجود دارد. گفتنی است که در دسته بندیهای پرنده شناسی قو (swan) با غاز (goose) متفاوت است در حالیکه بسیاری از افراد آنها را به اشتباه یکی میدانند.
با اینکه در سال ۲۰۰۱ پترسون و همکارانش در کتاب راهنمای پرندگان انگلستان و اروپا ذکر میکنند که قوهای گنگ در طول زندگی کاملا بیصدا نیستند ولی مثل غازهای وحشی صداهای گوشخراش و بلند از خود تولید نمیکنند، اما نام قوهای گنگ همچنان بر این جانداران مانده است.
در افسانههای قدیمی آمده که قوی گنگ در طول عمر هیچ صدایی تولید نمیکند و تنها در نزدیکی لحظات مرگ، به گوشهای دنج پناه برده و آوازی زیبا به عنوان اختتامیه عمر عاشقانه خود میخواند که با اتمام آواز جانش را از دست میدهد. در اسطورههای قدیمی ذکر شده که قو در لحظات مرگ به محل اولین جفتگیری خود مراجعت کرده و آواز سر میدهد. اصطلاح “آواز قو” به معنی آخرین کار باشکوه یک فرد یا یک مجموعه برگرفته از همین افسانهها است.
هنوز کسی به درستی نمیداند که آیا قوها واقعا آخرین لحظههای زندگی خود را تشخیص میدهند یا خیر اما افسانهها و تعاریف نمادین در مورد این جانداران زیبا همچنان در فرهنگهای مختلف پابرجاست.
هنوز کسی از جانورشناسان به درستی نمیداند که آیا قوها واقعا آخرین لحظههای زندگی خود را تشخیص میدهند یا خیر و این مطلب بحثانگیز موضوع تحقیقی جامع مانند آنچه در مورد شامپانزهها، فیلها و دلفینها انجام شده، نبوده است، اما افسانهها و تعاریف نمادین در مورد این جانداران زیبا همچنان در فرهنگهای مختلف پابرجاست.
موضوعات مرتبط: حیوانات
هوشیاری در مورد مرگ پدیدهای روانشناسی است که تا مدتها تصور میشد تنها در انسانها وجود دارد به این مفهوم که جانداران دیگر غیر از انسان متوجه لحظات پایانی عمر خود و همنوعان خود نمیشوند و طبیعتا عکسالعمل خاصی در این لحظات ار خود بروز نمیدهند.
اما تحقیقاتی وجود دارد که نشان میدهد مرگ آگاهی (death awareness) در جانوران دیگر نیز وجود دارد و با مطالعه دقیق رفتار آنها میتوان نتیجه گرفت که لحظات پایان عمر حیوانات برای خودشان و اطرافیانشان قابل درک است.
موضوعات مرتبط: حیوانات
..<0017>
موضوعات مرتبط: حیوانات
صفحه قبل 1 صفحه بعد